Taken van de curator
De onder curatele gestelde is handelingsonbekwaam. De positie van de curator lijkt dan ook veel op die van ouders of voogd. De curator is de wettelijk vertegenwoordiger van de onder curatele gestelde, treedt voor hem op en behartigt de financiële en andere belangen van de onder curatele gestelde. Voor praktisch elke handeling en beslissing moet de curator toestemming geven. Is iemand onder curatele gesteld, dan verliest die persoon immers zijn handelingsbekwaamheid. Hij kan bijvoorbeeld niet meer zelfstandig een huur- of koopovereenkomst sluiten. De curator kan deze overeenkomst terugdraaien als dat nodig is.
Financiële taken
De curator moet een inventarisatie maken van hetgeen de onder curatele gestelde bij het begin van de curatele bezit. Daarnaast moet hij vaak een boedelbeschrijving maken. Na indiening van de boedelbeschrijving zal de kantonrechter de curator verplichten om - in de regel ieder jaar - rekening en verantwoording over het gevoerde beheer af te leggen. Als de curator over goederen van de onder curatele gestelde wil beschikken (verkopen bijvoorbeeld), dan moet hij daarvoor veelal toestemming van de kantonrechter hebben. Denk daarbij aan een eigen woning. Ook voor andere rechtshandelingen heeft de curator de toestemming van de kantonrechter nodig. Bijvoorbeeld voor alle uitgaven boven de € 1.500, het doen van niet gebruikelijke, bovenmatige giften, het starten van een gerechtelijke procedure en het onverdeeld houden van een erfenis waarin de onder curatele gestelde gerechtigde is.
Zorgtaken
De curator behartigt ook de andere belangen van de onder curatele gestelde. Zo vertegenwoordigt de curator de onder curatele gestelde als het gaat om verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding. De curator moet de onder curatele gestelde wel altijd zoveel mogelijk betrekken bij wat er moet gebeuren en moet de onder curatele gestelde stimuleren om zoveel mogelijk zelf te beslissen en te doen, als hij daartoe in staat is. Dit behoort óók tot zijn verplichting.Als de onder curatele gestelde daar niet toe in staat is - de onder curatele gestelde is dan ‘wilsonbekwaam’ - beslist de curator samen met de hulpverlener bijvoorbeeld over de medische behandeling of over het zorgplan. De curator kan ook op persoonlijk vlak advies geven, bijvoorbeeld over het wel of niet omgaan met bepaalde mensen. Hij bepaalt de verblijfplaats van de betrokkene, tenzij het om een gedwongen opname in een psychiatrisch ziekenhuis gaat. Meer algemeen kan nog worden gezegd dat aan de curator alle bevoegdheden toekomen die hij voor een goede vervulling van zijn taak nodig heeft.
Andere handelingen
De curator mag niet vertegenwoordigend optreden als het om een hoogstpersoonlijke rechtshandeling gaat, dat wil zeggen een rechtshandeling waarbij het zozeer op de mening van de onder curatele gestelde zelf aankomt, dat alleen hij mag beslissen. Daarom kan de curator bijvoorbeeld geen testament voor de wilsonbekwame onder curatele gestelde maken, of familierechtelijke handelingen namens hem verrichten (zoals het erkennen van diens kind) of namens de onder curatele gestelde een schriftelijke wilsverklaring geven, waarbij de toestemming voor medische verrichtingen wordt geweigerd. De onder curatele gestelde die wegens een lichamelijke of geestelijke toestand onder curatele staat, kan alleen met toestemming van de kantonrechter een testament maken. Handelingen op het gebied van het huwelijksvermogensrecht, zoals het afstand doen van de huwelijksgemeenschap zijn zonder toestemming van de curator niet toegestaan.
Andere handelingen bij een drank- of drugsmisbruik curatele
In deze situatie wijkt het wat af van de algemene regels voor curatele. Deze onder curatele gestelden mogen met toestemming van de curator (toestemming van de kantonrechter is dus niet nodig) een huwelijk aangaan. Ook mogen zij andere familierechtelijke handelingen verrichten of zelf een testament maken.
Op de internetsite www.rechtspraak.nl kunt u aanvullende informatie vinden over de taken van de curator.
Bron: Een deel van deze informatie is overgenomen uit de brochure Curatele, bewind en mentorschap van het Ministerie van Veiligheid en Justitie.